આપણી તણાવપૂર્ણ જીવનશૈલીને લીધે આપણે જે ઘણી તબીબી પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરીએ છીએ, તેમાં સ્થૂળતા કદાચ સૌથી હાનિકારક છે. એવી સ્થિતિ તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવે છે જ્યાં શરીરમાં વધુ પડતી ચરબી એકઠી થાય છે અને સંગ્રહિત થાય છે, સ્થૂળતા હાર્ટ એટેક જેવા સ્વાસ્થ્ય જોખમો વધારવા માટે જાણીતી છે.
સ્થૂળતા શું છે?
WHOની વેબસાઇટ પર ઉપલબ્ધ એક ફેક્ટશીટ અનુસાર, વિશ્વભરમાં સ્થૂળતા 1980 થી લગભગ બમણી થઈ ગઈ છે. 2008 માં, 300 મિલિયન મહિલાઓ અને 200 મિલિયન પુરુષો સ્થૂળ હતા. શું આ આંકડા તમને તમારા પોતાના સ્વાસ્થ્ય વિશે ચિંતા કરાવી રહ્યા છે? તમે પરસેવો પાડવાનું શરૂ કરો તે પહેલાં, સમજો કે તમે કદાચ સ્થૂળ ન પણ હોવ. તકનીકી રીતે કહીએ તો, સ્થૂળ હોવું એ વધારે વજન હોવા કરતાં અલગ છે. તેને સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, 25 અથવા તેનાથી વધુનો બોડી માસ ઇન્ડેક્સ (BMI) વધારે વજન તરીકે વર્ગીકૃત થાય છે. જો કે, 30 અથવા તેનાથી વધુનો BMI સ્થૂળતાની શ્રેણીમાં આવે છે.
બહાર નીકળવાનો રસ્તો શું છે?
તમે કોઈપણ કેટેગરીમાં આવો છો, બંને પરિસ્થિતિઓ તમારા તરફથી ગંભીર પગલાં લેવા માટે કહે છે. જો તમે સ્થૂળતા પર કેવી રીતે પકડ મેળવવી તે વિશે અચોક્કસ હોવ, તો તમે યોગ્ય સ્થાને છો. તમારી સ્થૂળતા ઘટાડવા પર કામ કરવા માટે, તમને નુકસાન પહોંચાડતી વસ્તુઓને કાપી નાખવી અને તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે સારી એવી વસ્તુઓ પસંદ કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. શરૂઆત માટે, ખાતરી કરો કે તમે તંદુરસ્ત આહાર યોજનાને અનુસરી રહ્યાં છો અને થોડી શારીરિક કસરત કરી રહ્યાં છો. જો જીમમાં જવું એ વર્કઆઉટનો તમારો આદર્શ વિચાર નથી, તો કુદરતી વિકલ્પ – યોગ તરફ ઝુકાવ
સ્વાભાવિક રીતે આરોગ્ય પુનઃનિર્માણ
યોગ એ એક પ્રાચીન ટેકનિક છે જેનો હેતુ હંમેશા સારી જીવનશૈલી, સુધારેલી ખાદ્ય આદતો અને શારીરિક શાસન દ્વારા સર્વગ્રાહી જીવનને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. વિવિધ મુદ્રાઓ દ્વારા નિયંત્રિત શ્વાસોચ્છવાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી કુદરતી તકનીક હોવાને કારણે, યોગ એ એલોપેથિક વજન-ઘટાડાની ગોળીઓ માટે સંપૂર્ણપણે નુકસાન મુક્ત અને સંપૂર્ણ વિકલ્પ છે. ભલે તમારું BMI અત્યંત ઊંચું હોય અથવા તમે માત્ર ફિટ રહેવામાં માનતા હો, યોગ બધાને પૂરી કરે છે. અહીં કેટલીક યોગ તકનીકો છે જેનાથી તમે તમારું વજન ઘટાડવાના માર્ગ પર પ્રારંભ કરી શકો છો:
કપાલ ભાતિ પ્રાણાયામ
આ શ્વાસ લેવાની તકનીક ચયાપચયના દરને વધારે છે અને આમ વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. તે પાચનતંત્રની કામગીરી, પોષક તત્ત્વોનું શોષણ અને એસિમિલેશન પણ સુધારે છે.
પશ્ચિમોત્તનાસન
આ આસન પેટના અને પેલ્વિક અંગોને મસાજ અને ટોન કરે છે. તે પાચનમાં પણ સુધારો કરે છે અને સ્થૂળતા ઘટાડવામાં અત્યંત અસરકારક છે.
વીરભદ્રાસન
આ આસન શરીરમાં સંતુલન સુધારે છે અને સ્ટેમિના વધારે છે. આ દંભની પ્રેક્ટિસ કરવાથી પેટના અંગો પણ ઉત્તેજિત થાય છે.
દંડાસન
આ આસનએ પેટનું ઉત્તમ ટોનર છે. તે શરીરના ઉપરના ભાગ માટે સારું છે કારણ કે તે કાંડા અને હાથને મજબૂત બનાવે છે.
પૂર્વોત્તનાસન
આ આસન આંતરડા અને પેટના અંગોને ખેંચે છે. તે પેટને ટોન કરવામાં પણ મદદ કરે છે.
નૌકાસન
આ આસન પેટના સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે, પાચનમાં સુધારો કરે છે અને આંતરડાને ઉત્તેજિત કરે છે.
શલભાસન
આ આસન પેટના અંગોને મસાજ અને ટોન કરે છે. તે શરીરમાં પાચન અને લવચીકતા પણ સુધારે છે.
હલાસન
આ આસન પેટના સ્નાયુઓને મજબૂત અને ઉત્તેજિત કરે છે. તે તણાવ અને થાકને પણ દૂર કરે છે.
બદલાતી જીવનશૈલી
સ્થૂળતા ઘટાડવા માટે તમે કરેલા દરેક પ્રયાસની અસર જો એકંદરે સારી જીવનશૈલી અપનાવવામાં આવે તો નોંધપાત્ર રીતે સુધારી શકાય છે. યોગાસન કરવા ઉપરાંત, આયુર્વેદિક જીવનશૈલીને અનુસરીને તમારા વજન ઘટાડવાના પ્રયાસોને વેગ આપી શકાય છે. ઘણીવાર યોગની બહેન તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, આયુર્વેદ એ યોગ જેટલા લાંબા સમયથી છે. આયુર્વેદ એ પ્રાકૃતિક અને સર્વગ્રાહી દવાની એક પ્રાચીન પ્રણાલી છે જે વધુ સ્વાસ્થ્ય લાભો માટે જીવનશૈલીને સમાયોજિત કરવા માટે માર્ગદર્શન પણ પૂરું પાડે છે. વધુમાં, આયુર્વેદિક રસોઈ તરફ વળવું એ સુનિશ્ચિત કરે છે કે વજન ઘટાડવું તમારા સ્વાદની કળીઓ માટે ખાટા અનુભવમાં ફેરવાય નહીં.
તમારી મર્યાદાઓનો આદર કરો
યોગ શરૂઆતમાં કદાચ ડરામણો લાગે છે, પરંતુ સ્થૂળતા પર કાબૂ મેળવવા માટે ખરેખર એક સરળ અભિગમ છે. જ્યારે શરૂઆતમાં કેટલાક પોઝમાં વાળવું મુશ્કેલ લાગે છે, પ્રેક્ટિસમાં સુસંગત રહેવું તમને દરેક પસાર થતા દિવસ સાથે વધુ ખેંચવામાં મદદ કરશે. એ યાદ રાખવું પણ અગત્યનું છે કે તમારા શરીરની પોતાની મર્યાદાઓ છે અને ઝડપથી વજન ઘટાડવા માટે તે મર્યાદાઓથી આગળ વધવું મૂર્ખામીભર્યું છે. જ્યાં સુધી તમારું શરીર પરવાનગી આપે ત્યાં સુધી ખેંચો અને પછી સભાનપણે શ્વાસ લેતી વખતે તે દંભમાં આરામ કરો.
તમારું વજન ઓછું કરો, તમારું મન નહીં
યોગ ઝડપી વજન ઘટાડવાનો દાવો કરતું નથી. જો કે, તે લાંબા સમય સુધી ચાલતી અસરો પ્રદાન કરે છે. શરૂઆતમાં, તમને લાગશે કે તમે વજન ઘટાડીને કોઈ પ્રગતિ કરી રહ્યા નથી પરંતુ તમે અંદરથી વધુ સક્રિય અને જીવંત અનુભવવાનું શરૂ કરશો. છેવટે, શરીર પ્રતિક્રિયા આપવાનું શરૂ કરશે અને સારી સ્થિતિમાં પાછા આવશે. હંમેશા યાદ રાખો કે ધીરજ એ સાર છે. આશા ગુમાવશો નહીં અને તમારી પ્રેક્ટિસ સાથે નિયમિત રહો. તમારા યોગ પ્રશિક્ષક સાથે વાત કરો અને તમને વજન ઘટાડવામાં મદદ કરવા માટે વૈવિધ્યપૂર્ણ-નિર્મિત શાસન તૈયાર કરો.
સ્વસ્થ શરીર શાંત અને ગ્રહણશીલ મનનું ઘર બની શકે છે. તે તમને સુંદર દેખાવા ઉપરાંત આત્મવિશ્વાસ પણ વધારશે. તે તમને સ્વાસ્થ્યના જોખમોથી પણ દૂર લઈ જાય છે જેથી કરીને તમે વધુ મુક્તપણે જીવનનો આનંદ માણી શકો. તમારા શરીરને જે નુકસાન કરે છે તે ગુમાવીને યોગ તમને આ બધું મેળવવામાં મદદ કરે છે. આ એક પરફેક્ટ વિન-વિન સિચ્યુએશન છે જ્યાં તમે વજન ગુમાવો છો અને તમારા શરીર પર ફરીથી નિયંત્રણ મેળવો છો. તેથી, આજે જ તમારી યોગા સાદડી લો અને સ્થૂળતા સામે લડવા માટે કુદરતી માર્ગ અપનાવો.
યોગાભ્યાસ શરીર અને મનના વિકાસમાં મદદ કરે છે જે ઘણા સ્વાસ્થ્ય લાભો લાવે છે છતાં દવાનો વિકલ્પ નથી. પ્રશિક્ષિત શ્રી શ્રી યોગ શિક્ષકની દેખરેખ હેઠળ યોગની મુદ્રાઓ શીખવી અને તેનો અભ્યાસ કરવો મહત્વપૂર્ણ છે. કોઈપણ તબીબી સ્થિતિના કિસ્સામાં, ડૉક્ટર અને શ્રી શ્રી યોગ શિક્ષકની સલાહ લીધા પછી યોગ મુદ્રાઓનો અભ્યાસ કરો. તમારી નજીકના આર્ટ ઓફ લિવિંગ સેન્ટરમાં શ્રી શ્રી યોગ કાર્યક્રમ શોધો.
